ปัจจุบัน จึงมีแนวคิดใหม่ในการผลิตพลาสติกที่สามารถย่อยสลายได้ และใช้วัตถุดิบที่สามารถ ผลิตทดแทนขึ้นใหม่ได้ในธรรมชาติ (Renewable resourece) เพื่อนำมาทดแทนพลาสติกจากปิโตรเคมี
ซึ่งแบ่งตามแหล่งกำเนิดวัตถุดิบได้ 2 ประเภท คือ
- พลาสติกย่อยสลายได้ทางชีวภาพ ที่ผลิตจากผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี (petroleum-based biodegradable plastics)
- พลาสติกย่อยสลายได้ทางชีวภาพ ที่ผลิตจากวัตถุดิบมวลชีวภาพ (bio-based biodegradable plastics)
พลาสติกชนิดย่อยสลายได้ทางชีวภาพที่ผลิตจากวัตถุดิบมวลชีวภาพ กำลังเป็นที่สนใจในหลายๆ ประเทศ
Polylactic acid (PLA) เป็นพลาสติกชีวภาพ (Bioplastic) สามารถย่อยสลายได้ เป็นก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และน้ำ ได้ด้วยจุลินทรีย์ในธรรมชาติภายหลังจากการใช้งาน ผลิตมาจากวัตถุดิบที่สามารถผลิตทดแทนขึ้นใหม่ ได้ในธรรมชาติ (renewable resource) เช่น ผลิตมาจากพืช เช่น ข้าวโพด มันสำปะหลัง และอ้อย เป็นต้น โดยการบดหรือโม่พืชนั้นให้ละเอียดเป็นแป้งแล้วใช้เอนไซม์ย่อยแป้งให้ เป็นน้ำตาลกลูโคส ผ่านกระบวนการหมัก (fermentation) โดยใช้แบคทีเรีย Lactobacillus brevis ได้ผลผลิตเป็น กรดแลคติก (Lactic acid) ผ่านกระบวนการทางเคมีได้ lactide มีโครงสร้างทางเคมีเป็นวงแหวน แล้วจึงนำไปผ่าน กระบวนการพอลีเมอร์ไรเซชั่น (Polymerization) กลั่นในระบบสุญญากาศเพื่อเปลี่ยนโครงสร้างได้เป็นโพลิเมอร์
ชื่อทางเคมี (Chemical Name) : Polylactic acid
ชื่อพ้อง2,3 (Synonyms) : พอลิแลกติก, Polylactide, PLA
หมายเลข2 CAS (CAS Number) : 124-38-9
สูตรเคมีอย่างง่าย2 (Chemical Formula) : (C3H4O2)n
น้ำหนักโมเลกุล2 (Molecular Weight) : ประมาณ 60,000 (ทั้งนี้จำนวน n ประมาณ 30,000)
สูตรโครงสร้างทางเคมี (Chemical Structure) :
คุณสมบัติทางกายภาพและทางเคมี2,3
Polylactic acid มีช่วงการหลอมเหลว (Melting range) 173-178 °C แต่อย่างไรก็ตามทนความร้อนได้ไม่เกิน 110 °C มีปริมาณความเป็นผลึก (Crystallinity) ประมาณ 37% และอุณหภูมิการเปลี่ยนจากสถานะคล้ายแก้ว (glass transition temperature) อยู่ระหว่าง 60-65 °C มีสมบัติขวางกั้น (Barrier properties) ดี เข้ากับเนื้อเยื่อของสิ่งมีชีวิต (Biocompatibility) คุณสมบัติพิเศษคือมีความใส ไม่ย่อยสลายในสภาพแวดล้อมทั่วไป แต่สามารถย่อยสลายได้เอง เมื่อนำไปฝังกลบในดินขึ้นรูป สามารถทำได้ด้วยเทคนิคการขึ้นรูปเทอร์โมพลาสติกทั่วไป เช่น กระบวนการการอัดรีด (Extrusion) กระบวนการฉีด (Injection molding) เป็นต้น
Polylactic acid พลาสติกใส นำมาใช้บรรจุอาหารที่ไม่มีความร้อนสูงมาก ไม่ใช้กับไมโครเวฟ
ตัวอย่างผลิตภัณฑ์
– ฟิล์มสำหรับหุ้มอาหาร
– ผลิตภัณฑ์บรรจุอาหาร เช่น กล่อง จาน ช้อน มีด ส้อม ตะเกียบ แก้วน้ำ ที่ใช้ครั้งเดียวทิ้ง รวมทั้ง ถุงหูหิ้ว ถุงใส่กลอง เป็นต้น
– เส้นใยและสิ่งทอนำมาใช้ในงานด้านการผลิตเป็นเสื้อผ้าและผ้าเบาะรถยนต์
ไม่พบข้อมูลการเกิดพิษแบบเฉียบพลัน แต่อาจก่อให้เกิดการระคายเคืองได้ ถ้ามีการสัมผัสถูกโดยตรงควรล้างด้วยน้ำหรือสบู่ vหรือ มีการสูดหายใจเข้าไปควรพาออกไปบริเวณที่มีอากาศหายใจสะดวก หรือกลืนกินเข้าไปโดยตรง ให้กลั้วปากด้วยน้ำหลายครั้ง และอาจต้องพาไปพบแพทย์
นอกจากนี้สาร Polylactic acid ยังไม่พบองค์ประกอบของสารที่ก่อให้เกิดมะเร็ง มีความปลอดภัยต่อ สิ่งแวดล้อม เนื่องจากย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ